Het klooster van de Franciscanen

Minderbroedersklooster Sint Antonius van Padua te Megen.

Megen

Megen was één van de vierentwintig steden van het hertogdom Brabant. Reeds in de 9e eeuw wordt de naam genoemd. Het stadje, ommuurd, met vier toeganspoorten en een kasteel, krijgt stadsrechten in 1357. Het behoort met Haren, Macharen en Teeffelen tot het Graafschap Megen.
Tijdens de tachtigjarige oorlog wordt in 1581 alles platgebrand en daarna als stad nooit meer opgebouwd.

Minderbroeders

In 1645 arriveren de minderbroeders-franciscanen in dit zelfstandige graafschap Megen. Sinds 1629 zijn zij op zoek naar een plaats om te wonen. In dat jaar zijn ze uit Den Bosch verdreven, waar ze sinds 1228 een klooster hadden.
Den Bosch werd n.l. voor de Republiek veroverd door Frederik Hendrik. In 1648 begonnen de broeders een klooster te bouwen. De Staten-Generaal in Den Haag tekent protest aan en de bouw wordt tijdelijk stil gelegd.
In 1670 blijkt dat ze hier niets te vertellen hebben. Bij de vrede van Münster heeft men uitgesteld de status van Megen (en van het land van Ravenstein) te regelen.
Megen blijft zelfstandig tot de franse tijd.

Nieuwe start.

In 1652 wordt de bouw van het klooster hervat en verrijst in de loop van de tijd het gebouw zoals het er nu staat. De bouw van de kerk start in 1670. In 1689 wordt deze ingewijd. De stijl is Zuid-Nederlandse laat-barok. In vergelijking met de barok in b.v. Duitsland wordt deze gekenmerkt door een zekere eenvoud.
In de jaren zeventig en negentig van de vorige eeuw zijn kerk en klooster grondig gerenoveerd.

Aan de slag.

De broeders gaan aan de slag. Zij proberen als broeders te leven en dat krijgt bijvoorbeeld gestalte in het samen bidden.
Maar natuurlijk moet er ook gewerkt worden en dat kan in huis gebeuren of in de tuin.
Twee taken liggen buiten de deur: één speelt zich af in het gebouw (1885? gebouwd) dat tegenover het klooster staat.
Vanaf 1645 tot 1967 is hierin een Latijnse school gevestigd, bestemd voor jongens uit Brabant en de Republiek, die in hun eigen omgeving geen ‘hoger’ onderwijs kunnen volgen omdat zij katholiek zijn. Vele broeders zijn daar leraar geweest.
Nu heet het gebouw Acropolis en is als gemeenschapshuis in gebruik.
Toen de school gesloten werd, kwam de vraag naar boven: ‘wat moeten wij, broeders, nu eigenlijk nog in Megen doen’. De invulling van die vraag kwam in de zeventiger jaren.
Een andere taak die de broeders omstreeks 1645 in de omgeving van Megen hebben, is het bezoeken van de katholieken in het land van Maas en Waal. Als marskramers verkleed en met een reisaltaartje als ‘kramerskist’ bij zich, trekken zij ‘aan de overkant’ rond en vieren de sacramenten op boerderijen en b.v. op de kastelen van Hernen en Ewijk. Dat werk hebben zij gedaan tot het mogelijk was, na de franse tijd (1672-1674), om in een zekere vrijheid als katholieken weer te kerken in eigen gebouwen.
Wel blijven de broeders ook in de jaren daarna ‘assisteren’.

H. Bruurke van Megen.

Eén van de broeders is om zijn eenvoudige levenswijze tot in onze tijd bekend gebleven: broeder Everardus Witte (1868-1950), beter bekend als het H. Bruurke. Nog steeds komen mensen in zijn grafkapel zijn voorspraak inroepen, zoals ze dat ook deden toen hij nog leefde en in het klooster portier was.
In het jaar 2000 werd in december zijn vijftigste sterfdag gevierd.

Nieuwe tijd

Langzaam zijn de taken van de broeders veranderd. De school wordt gesloten in 1967 en in de zeventiger jaren wordt ervoor gekozen om het huis een plek te laten zijn, waar broeders van elders zich een tijdje kunnen terugtrekken. En die gastvrijheid breidt zich in de loop der jaren uit naar velen die de weg naar Megen vinden.
Mannen en vrouwen, jongeren (vanaf 17 jaar) en ouderen, vinden een plek hier waar ze ‘hun ziel’ de gelegenheid geven om hun lichaam weer in te halen. Honderden komen per jaar af op wat wordt geboden: een aantal dagen meeleven met de broeders.
Daarnaast hebben de broeders nog allerlei andere taken in en buiten het huis.

Hof van Lof

Ook de tuin is meegegaan in de veranderende tijd. De laatste jaren is zij van groentetuin omgetoverd tot een ‘leertuin’, waar velen via cursusmiddagen tot inzicht komen dat je met een tuin veel onverwachte mogelijkheden hebt.
Het Hof van Lof staat vol planten en bloemen die iets te maken hebben met het kerkelijk jaar en de seizoenen. Er zijn mogelijkheden om op gezette tijden de tuin te bezoeken.
Zie hiervoor de website: Hof van Lof

Meeleven

De beste manier om het klooster en de broeders te leren kennen is door je aan te melden en een afspraak te maken om enkele dagen mee te leven.
E-mail: Provincialaat Franciscanen.

Zoek je stilte en gebed: wees welkom!!

De Broeders.